Hemochromatoza to uwarunkowana genetycznie choroba metaboliczna, w której dochodzi do zwiększonego wchłaniania żelaza w jelicie cienkim, co prowadzi do nadmiernego gromadzenia się żelaza w tkankach – szczególnie w wątrobie, trzustce, sercu, stawach i przysadce mózgowej, co z kolei powoduje uszkodzenie tych narządów. Powikłaniem hemochromatozy jest marskość wątroby, która może prowadzić do rozwoju raka wątrobowokomórkowego. Najczęstszą przyczyną hemochromatozy są mutacje w genie HFE. Przyjmuje się, że częstość nosicielstwa nieprawidłowego genu HFE dotyczy 1 osoby na 10 mieszkańców Europy, zaś około 4,4% populacji polskiej jest nosicielami najczęstszej mutacji. Hemochromatoza wrodzona typu 1 (klasyczna) to najczęstsza dziedziczna forma przeładowania organizmu żelazem, zależna od mutacji genu HFE. Hemochromatoza wrodzona typu 2 (młodzieńcza) jest związana z mutacjami genu HJV kodującego hemojuwelinę (podtyp 2A) lub genu HAMP kodującego hepcydynę (podtyp 2B)1. Hemochromatoza wrodzona typu 3 jest związana z mutacjami genu TFR2 kodującego receptor transferryny typu 2 (TFR2) i warunkuje również niedobór hepcydyny2. Hemochromatoza wrodzona typu 3 (choroba ferroportynowa) to jedyna postać hemochromatozy wrodzonej o dziedziczeniu autosomalnym dominującym, uwarunkowana mutacją genu SLC40A1 kodującego FPN3
1 Papanikolaou G., Samuels M.E., Ludwig E.H. i wsp.: Mutations in HFE2 cause iron overload in chromosome 1q-linked juvenile hemochromatosis. Nat. Genet., 2004; 36: 77–82.
2 Camaschella C., Roetto A., Cali A. i wsp.: The gene TFR2 is mutated in a new type of haemochromatosis mapping to 7q22. Nat. Genet., 2000; 25: 14–15.
3 Donovan A., Brownlie A., Zhou Y. i wsp.: Positional cloning of zebrafish ferroportin1 identifies a conserved vertebrate iron exporter. Nature, 2000; 403: 776–781.
Informacja o badaniu
Procedura diagnostyczna oceny ryzyka wystąpienia hemochromatozy dziedzicznej (częstego dziedziczącego się w sposób autosomalny recesywny zaburzenia metabolizmu żelaza, prowadzącego do postępującej akumulacji żelaza) związanej m. in. z mutacją genu HFE oparta na metodzie multiplex PCR z wykorzystaniem sekwenatora SeqStudio Genetic Analyzer (Applied Biosystems) i zestawu Devyser HFE v.2, który obejmuje diagnostykę w kierunku najczęściej występujących (80-95% przypadków) wariantów nieprawidłowych w genie HFE (Tabela I).
Tabela I. Badane warianty genu HFE
| Gen/locus/sekwencja referencyjna | Badany wariant | Genotyp wg HGVS v.20.05 na poziomie DNA/na poziomie białka | Pakiet badań |
| HFE/6p22.2
NG_008720.2 NM_000410.4 |
c.845G>A
(rs1800562) |
NM_000410.4:c.845G>A
NP_000401.1:p.(Cys282Tyr) |
Hemochromatoza etap I |
| c.187C>G
(rs1799945) |
NM_000410.4:c.187C>G
NP_000401.1:p.(His63Asp) |
||
| c.193A>T
(rs1800730) |
NM_000410.4:c.193A>T
NP_000401.1:p.(Ser65Cys) |
Badania przeprowadza się w obecności kontroli uzyskując dla nich prawidłowe wyniki. Za WYNIK PRAWIDŁOWY uznaje się brak wariantów patogennych w obrębie analizowanej sekwencji, w obu allelach badanych genów. Wynik prawidłowy nie wyklucza obecności nieprawidłowych wariantów w pozostałych fragmentach genów objętych badaniem. Prawidłowy wynik NIE WYKLUCZA nosicielstwa wariantów patogennych w innych genach związanych ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia hemochromatozy. WYNIK NIEPRAWIDŁOWY to obecność, w obrębie analizowanej sekwencji, wariantów patogennych/prawdopodobnie patogennych/o nieznanym znaczeniu w układzie homo- lub heterozygotycznym w którymkolwiek z analizowanych genów.
Wskazanie do badania
- Stwierdzenie hemochromatozy wrodzonej u członków rodziny, a zwłaszcza krewnych I stopnia
- Podejrzenie choroby na podstawie wyników badań biochemicznych
- Występowanie objawów klinicznych, które mogą sugerować hemochromatozę
Materiał do badania
Krew pełna pobrana na EDTA (Pacjent nie musi być na czczo).
Uwaga! Jeśli Pacjent miał przetaczaną krew, należy odczekać min. 2 miesiące przed pobraniem krwi do badania genetycznego.
Skierowanie
Badanie możesz wykonać w ramach kontraktu NFZ po kwalifikacji Pacjenta w Poradni Genetycznej na podstawie wywiadu rodzinnego i dokumentacji medycznej (konieczne jest skierowanie od lekarza rodzinnego do Poradni Genetycznej, który ma podpisaną umowę z NFZ) lub odpłatnie jako badanie prywatne.
Czas oczekiwania
Do 20 dni roboczych.
Informacja o badaniu
Procedura diagnostyczna oceny ryzyka wystąpienia hemochromatozy dziedzicznej (częstego dziedziczącego się w sposób autosomalny recesywny zaburzenia metabolizmu żelaza, prowadzącego do postępującej akumulacji żelaza) związanej m. in. z obecnością nieprawidłowych wariantów genów: HFE2A (HJV) oraz HAMP (Tabela I) oparta na metodzie sekwencjonowania z wykorzystaniem sekwenatora SeqStudio Genetic Analyzer (Applied Biosystems). Obecność nieprawidłowych wariantów w ww. genach zwiększa ryzyko wystąpienia hemochromatozy młodzieńczej ( w przypadku mutacji w genie HFE2 – podtyp 2A; w przypadku mutacji w genie HAMP – podtyp 2B).
Tabela I. Badane warianty genu HJV i HAMP
| Gen/locus/ sekwencja referencyjna | Badany wariant | Genotyp wg HGVS v.20.05 na poziomie DNA/na poziomie białka | Pakiet badań |
| HFE2A (HJV)/1q21.1
NG_011568.1 NM_213653.4 |
c.959G>T
(rs74315323) |
NM_213653.4:c.959G>T
NP_998818.1:p.(Gly320Val) |
Hemochromatoza etap II |
| HAMP/19q13.12
NG_011563.2 NM_021175.4 |
c.95del
(rs1189025914) |
NM_021175.4:c.95del
NP_066998.1:p.(Gly32fs) |
|
| c.166C>T
(rs104894695) |
NM_021175.4:c.166C>T
NP_066998.1:p.(Arg56Ter) |
||
| c.208T>C
(rs1374259518) |
NM_021175.4:c.208T>C
NP_066998.1:p.(Cys70Arg) |
||
| c.233G>A | NM_021175.4:c.233G>A
NP_066998.1:p.(Cys78Tyr) |
Badania przeprowadza się w obecności kontroli uzyskując dla nich prawidłowe wyniki. Za WYNIK PRAWIDŁOWY uznaje się brak wariantów patogennych w obrębie analizowanej sekwencji, w obu allelach badanych genów. Wynik prawidłowy nie wyklucza obecności nieprawidłowych wariantów w pozostałych fragmentach genów objętych badaniem. Prawidłowy wynik NIE WYKLUCZA nosicielstwa wariantów patogennych w innych genach związanych ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia hemochromatozy. WYNIK NIEPRAWIDŁOWY to obecność, w obrębie analizowanej sekwencji, wariantów patogennych/prawdopodobnie patogennych/o nieznanym znaczeniu w układzie homo- lub heterozygotycznym w którymkolwiek z analizowanych genów.
Wskazanie do badania
- Stwierdzenie hemochromatozy wrodzonej u członków rodziny, a zwłaszcza krewnych I stopnia
- Podejrzenie choroby na podstawie wyników badań biochemicznych
- Występowanie objawów klinicznych, które mogą sugerować hemochromatozę
Materiał do badania
Krew pełna pobrana na EDTA (Pacjent nie musi być na czczo).
Uwaga! Jeśli Pacjent miał przetaczaną krew, należy odczekać min. 2 miesiące przed pobraniem krwi do badania genetycznego.
Skierowanie
Badanie możesz wykonać w ramach kontraktu NFZ po kwalifikacji Pacjenta w Poradni Genetycznej na podstawie wywiadu rodzinnego i dokumentacji medycznej (konieczne jest skierowanie od lekarza rodzinnego do Poradni Genetycznej, który ma podpisaną umowę z NFZ) lub odpłatnie jako badanie prywatne.
Czas oczekiwania
Do 20 dni roboczych.
Informacja o badaniu
Procedura diagnostyczna oceny ryzyka wystąpienia hemochromatozy dziedzicznej (częstego dziedziczącego się w sposób autosomalny recesywny zaburzenia metabolizmu żelaza, prowadzącego do postępującej akumulacji żelaza) związanej m. in. z rzadkimi nieprawidłowymi wariantami genów SLC40A1, TFR2 i HFE (Tabela I) oparta na metodzie sekwencjonowania z wykorzystaniem sekwenatora SeqStudio Genetic Analyzer (Applied Biosystems). Obecność nieprawidłowych wariantów w ww. regionach genów SLC40A1, TFR2 i HFE zwiększa ryzyko wystąpienia hemochromatozy.
Tabela I. Badane warianty genu HFE, SLC40A1 i TFR2
| Gen/locus/ sekwencja referencyjna | Badany wariant | Genotyp wg HGVS v.20.05 na poziomie DNA/na poziomie białka | Pakiet badań |
| HFE/6p22.2NG_008720.2NM_000410.3 | c.502G>T(rs146519482) | NM_000410.3:c.502G>TNP_000401.1:p.(Glu168Ter) | Hemochromatoza etap III |
| c.848>C(rs111033563) | NM_000410.3:c.848A>CNP_000401.1:p.(Gln283Pro) | ||
| c.211C>T | NM_000410.3:c.211C>TNP_000401.1:p.(R71X) | ||
| SLC40A1/2q32.2NG_009027.1NM_014585.6 |
c.546G>T (rs104893670) |
NM_014585.6:c.546G>TNP_055400.1:p.(Gln182His) | |
| c.238G>A | NM_014585.6:c.238G>ANP_055400.1:p.(Gly80Ser) | ||
| TFR2/7q22.1NG_007989.1NM_003227.4 |
c.313C>T (rs80338878) |
NM_003227.4:c.313C>TNP_003218.2:p.(Arg105Ter) | |
| c.64G>A (rs80338876) |
NM_003227.4:c.64G>ANP_003218.2:p.(Val22Ile) |
Badania przeprowadza się w obecności kontroli uzyskując dla nich prawidłowe wyniki. Za WYNIK PRAWIDŁOWY uznaje się brak wariantów patogennych w obrębie analizowanej sekwencji, w obu allelach badanych genów. Wynik prawidłowy nie wyklucza obecności nieprawidłowych wariantów w pozostałych fragmentach genów objętych badaniem. Prawidłowy wynik NIE WYKLUCZA nosicielstwa wariantów patogennych w innych genach związanych ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia hemochromatozy. WYNIK NIEPRAWIDŁOWY to obecność, w obrębie analizowanej sekwencji, wariantów patogennych/prawdopodobnie patogennych/o nieznanym znaczeniu w układzie homo- lub heterozygotycznym w którymkolwiek z analizowanych genów.
Wskazanie do badania
- Stwierdzenie hemochromatozy wrodzonej u członków rodziny, a zwłaszcza krewnych I stopnia
- Podejrzenie choroby na podstawie wyników badań biochemicznych
- Występowanie objawów klinicznych, które mogą sugerować hemochromatozę
Materiał do badania
Krew pełna pobrana na EDTA (Pacjent nie musi być na czczo).
Uwaga! Jeśli Pacjent miał przetaczaną krew, należy odczekać min. 2 miesiące przed pobraniem krwi do badania genetycznego.
Skierowanie
Badanie możesz wykonać w ramach kontraktu NFZ po kwalifikacji Pacjenta w Poradni Genetycznej na podstawie wywiadu rodzinnego i dokumentacji medycznej (konieczne jest skierowanie od lekarza rodzinnego do Poradni Genetycznej, który ma podpisaną umowę z NFZ) lub odpłatnie jako badanie prywatne.
Czas oczekiwania
Do 20 dni roboczych.